Του Τάκη Μανιάτη

Την παρουσίαση του ηλεκτρικού Freeride E έκανε η KTM SEE στην Αθήνα, στο Hellinstore Racing Center 500 στην Βουλιαγμένης δείχνοντας την νέα εποχή πραγμάτων. Εμείς ήμασταν εκεί, με μπαλαντέζα, πολύμπριζο και εφεδρικές μπαταρίες, για να δούμε τι ακριβώς είναι αυτό το “E”.

Τι μαγνήτες φοράς;

Κι εκεί που είχαμε μάθει να πηγαίνουμε στον μηχανικό για service, για ρύθμιση βαλβίδων και αλλαγή λαδιών, αλλά και για βελτίωση του θερμικού κινητήρα μας, έρχεται η KTM να αλλάξει τα δεδομένα με το Freeride, στην έκδοση E- Electric. “Tου έχω βάλει κάτι καρβουνάκια” ή “τι μαγνήτες φοράει το δικό σου”, ήταν μόνο μερικές από τις ατάκες που γυρνούσαν από στόμα σε στόμα, την ώρα που ο τεχνικός διευθυντής της KTM SEE, Κώστας Καλαντζόπουλος, μας εξηγούσε τα πάντα σχετικά με την νέα αυτή μοτοσυκλέτα.

Σε πρώτο πλάνο, η μπαταρία του που είναι και το σημαντικότερο κομμάτι, μιας και χωρίς αυτήν, αυτονομία μηδέν. Το μεγάλο πρόβλημα άλλωστε στα ηλεκτροκίνητα οχήματα, φαίνεται να είναι οι μπαταρίες μιας και μέχρι πρότινος δεν μπορούσαν να αποθηκεύσουν σημαντική ενέργεια ώστε να κινήσουν ικανοποιητικά και για αρκετή ώρα ένα όχημα.
Η μπαταρία του Freeride E είναι ιόντων - λιθίου υψηλής τάσης με 72 στοιχεία σε τρία στρώματα. Η μέγιστη τάση φτάνει στα 302,4V από τα 201,6V και η ενέργεια που περιέχεται φτάνει τα 2,6Kw.
Η ένταση αποφόρτισης είναι έως 100A και αυτή της φόρτισης, έως 10A. Το βάρος της φτάνει στα 27 κιλά και διαθέτει ενσωματωμένο σύστημα διαχείρισης BMS για παρακολούθηση και εξισορρόπηση των στοιχείων. Επίσης, έχει ενσωματωμένο κεντρικό ρελέ αλλά και το ρελέ φόρτισης. Η μπαταρία βρίσκεται τοποθετημένη μέσα σε αλουμινένιο κέλυφος προδιαγραφών IP67 που σημαίνει ότι, μπορεί να παραμείνει βυθισμένη σε νερό βάθους ενός μέτρου, για διάστημα μίας ώρας, χωρίς να βραχεί.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

Τα πλεονεκτήματα της μπαταρίας ιόντων – λιθίου είναι πολλά, όπως η δυνατότητα παραγωγής σε διάφορα σχήματα και μεγέθη, είναι ελαφρύτερη από αντίστοιχες μπαταρίες με ίδια απόδοση, δεν παρουσιάζει το φαινόμενο memory effect ώστε να κουράζεται μετά από εκφορτίσεις, ενώ έχει χαμηλό ρυθμό αποφόρτισης όταν δεν χρησιμοποιείται.
Έχει όμως και μειονεκτήματα: Η φόρτισή της δημιουργεί ιζήματα μέσα στον ηλεκτρολύτη που εμποδίζουν την μεταφορά ιόντων. Στην διάρκεια του χρόνου, η χωρητικότητα μειώνεται, ενώ, υψηλά επίπεδα φόρτισης και μεταβολές θερμοκρασίας, είτε κατά την διάρκεια της φόρτισης είτε από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, μειώνουν την χωρητικότητα. Εάν υπερθερμανθούν οι μπαταρίες ή υπερφορτιστούν, εμφανίζουν διαρροή θερμότητας και ξεκινά η διαδικασία καταστροφής τους.

Βέβαια, έχουμε και καλά στοιχεία, αφού το διάστημα συντήρησης ορίζεται στα 5 έτη ή 700 κύκλους φόρτισης, όπου η μπαταρία θα διαθέτει το 80% της απόδοσής της.
Για να γεμίσει πλήρως, χρειάζεται 90 λεπτά της ώρας, ενώ για το 80%, απαιτούνται 50 λεπτά της ώρας στην πρίζα.
Ο κινητήρας, είναι αξονικής ροής σε μορφή δίσκου, μόνιμου μαγνήτη, ο οποίος είναι ενσωματωμένος στον άξονα, και διαθέτει ψηφιακό αποκωδικοποιητή θέσης, που είναι και το μοναδικό κινούμενο μέρος που θυμίζει κάπως θερμικό κινητήρα – τον στρόφαλο. Είνι υγρόψυκτος ώστε να ψύχεται η μονάδα του και διαθέτει μονάδα ελέγχου DC/DC converter αλλά και ECU για μετατροπή συχνότητας. Το σημαντικότερο νέο είναι πως αποδίδει 4,3 χιλιόγραμμα ροπής, στις 0 στροφές. Όχι από τις μηδέν, στις μηδέν, μιας και ακόμη και αδρανής, ο κινητήρας έχει ροπή 4,3kgm να στρίψει τον άξονά του. Αυτή η ροπή είναι διαθέσιμη μόλις ανοίξει το γκάζι ο αναβάτης, ενώ μετά, αρχίζει η πτωτική τάση της καμπύλης.

Δύναμη από “χαμηλά”

Η δύναμή του, αναλογεί στους 15 ίππους στις 4.500σ.α.λ. και είναι παραπλήσια ενός τετράχρονου μονοκύλινδρου κινητήρα, άρα δεν περιμένουμε να βάλει φωτιά στο χώμα, αλλά σίγουρα, θα αποτελέσει μία ενδιαφέρουσα λύση σε σημεία όπου υπάρχουν διευρυμένες οικολογικές ανησυχίες ή προβλήματα θορύβου. Για παράδειγμα, σε πίστα motocross του Βελγίου, η οποία έχει κλείσει λόγο θορύβου και ενόχλησης στους κατοίκους, μαζεύτηκαν γνωστοί αναβάτες του παγκοσμίου και έκαναν αγώνα, με Freeride E, και απέδειξαν ότι δεν ακούγεται τίποτα, ενώ ταυτόχρονα, μπορούσαν να διασκεδάσουν και οι αναβάτες αρκετά.
Η μοτοσυκλέτα παράγεται στο εργοστάσιο της KTM στην Αυστρία, όπου και συναρμολογείται και ο κινητήρας αποκλειστικά, κάτω από συγκεκριμένες οδηγίες αναφορικά με την προστασία. Επειδή η τάση της μπαταρίας είναι τέτοια που μπορεί να σκοτώσει έναν άνθρωπο, η KTM έχει ακολουθήσει πιστά τους κανόνες ώστε να μην υπάρξει τέτοια πιθανότητα, κι έτσι, όλα τα ρεύματα, περνάνε από σημεία που δεν μπορεί ποτέ να μπει χέρι. Τίποτα δεν είναι ορατό, πουθενά δεν έχει ρεύμα, ακόμη και αν βγάλεις την μπαταρία, δεν μπορείς να κινδυνεύσεις αν την ακουμπήσεις.

Άλλωστε, στην περίπτωση που μία τέτοια μπαταρία πάρει φωτιά, χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό της πυροσβεστικής για να την σβήσει, μιας και τα στοιχεία δεν σβήνουν με όποιο υλικό και αν τους ρίξεις. Αρκεί κρύο νερό ώστε να σταματήσει την επέκταση και άμμος, για σβήσιμο, και υπομονή μέχρι να σταματήσει να καίει. Είναι ένα θέμα που αφορά όλα τα ηλεκτροκίνητα – ακόμη και υβριδικά οχήματα, το οποίο αναμένεται να εξελιχθεί στο μέλλον.

Motocross για όλους

Σαν μοτοσυκλέτα, το Freeride E είναι μία motocross που χρησιμοποιεί το πλαίσιο των δίχρονων και τετράχρονων Freeride, 250 και 350, με μία έξτρα ενίσχυση αλουμινίου στο κάτω τμήμα, ώστε να προστατεύεται ο κινητήρας.
Στο άνοιγμα της σέλας σαν “port baggage” όπου κανονικά συναντάμε το ρεζερβουάρ, στην ηλεκτρική έκδοση τοποθετείται η μπαταρία μέσα στο ειδικό κέλυφος. Οι αναρτήσεις προέρχονται από το KTM 85 SX και είναι πλήρως ρυθμιζόμενες, ενώ στο αριστερό άκρο του τιμονιού, είναι τοποθετημένο το πίσω φρένο – αν κάποιος το επιθυμεί, μπορεί να τοποθετήσει κανονικό φρένο στο πόδι.

Η εκκίνηση της μοτοσυκλέτας γίνεται πατώντας το kill switch – τον διακόπτη στο δεξί άκρο του τιμονιού, ο οποίος ενεργοποιεί το κύκλωμα και σε ειδοποιεί με ένα χαρακτηριστικό μπιπ. Η μοτοσυκλέτα όμως θα τεθεί σε λειτουργία, μόνο όταν πατήσεις το κουμπί της μίζας και δεις την ανάλογη ένδειξη στο ειδικό πάνελ, στην περιοχή του λαιμού του πλαισίου.
Τότε μπορείς να ανοίξεις το γκάζι και να φύγεις. Ωστόσο, η full φορτισμένη μπαταρία, αντιστοιχεί σε 20 έως 40 λεπτά γρήγορης οδήγησης, ενώ υπάρχει και ειδοποίηση με κίτρινο (20% - 40%), κόκκινο (10% - 20%) και κόκκινο που αναβοσβήνει (0% -10%) λαμπάκι, για προειδοποίηση. Η τελευταία ένδειξη μειώνει και την απόδοση του κινητήρα ώστε να μπορείς να επιστρέψεις στην βάση σου – εκτός αν έχεις άλλη μία μπαταρία να σε περιμένει στο σημείο που θες να πας, με κόστος… 3.500euro!

Το μέλλον… έφτασε!

Με την μοτοσυκλέτα να κοστίζει 6.500euro, την μπαταρία στα 3.500euro και τον φορτιστή στα 1.000euro, αναμένεται να επιλεγεί από αναβάτες που διαθέτουν φυσικά τα ανάλογα χρήματα για να την απολαύσουν. Τα καλά νέα είναι ότι διαθέτει πλέον και έγκριση τύπου για κίνηση στο δρόμο, άρα θα αποτελέσει έναν επαναστατικό τρόπο εξοικονόμησης χρημάτων από καύσιμα και συντήρηση, από αυτόν που μπορεί να την αποκτήσει. Η νέα KTM Freeride E θα είναι διαθέσιμη μόνο από καταστήματα που διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία για να την διαθέτουν. Σαν νέο προϊόν, αναμένεται να εξελιχθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια στον τομέα της απόδοσης και της αυτονομίας. Παραμένει ωστόσο μία εκπληκτική προσπάθεια η οποία δείχνει που θα πάνε τα πράγματα στο κοντινό μέλλον.

Φωτογραφίες

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•