Εδώ, η επιβλητική παρουσία του όρους Κυλλήνη (Ζήρια), που φιλοξενεί στην καταπράσινη αγκαλιά του αυθεντικούς μωραΐτικους οικισμούς, αρχαίους μύθους και μοναστικές παραδόσεις αιώνων, συνιστά τον «φυσικό» πρωταγωνιστή του τοπικού οικοσυστήματος.
Το Κιάτο αποτελεί συνήθως την αφετηρία μιας εξόρμησης στην ορεινή Κορινθία, καθώς μόλις 35 χλμ. χωρίζουν την όμορφη παραλιακή πόλη από τη λίμνη Στυμφαλία, τον πρώτο σταθμό της διαδρομής σας. Ο γεμάτος στροφές οδικός άξονας, που εγκαταλείπει από τα πρώτα κιόλας χιλιόμετρα τα περιβόλια με τα εσπεριδοειδή, ακολουθεί μια ανηφορική πορεία που αγγίζει τα 800 μ. υψόμετρο, ενώ σημείο αναφοράς της συγκεκριμένης διαδρομής αποτελεί το χωριό Σούλι, ένας γραφικός ορεινός οικισμός με απέριττες πετρόκτιστες κατοικίες.
Στη συνέχεια, πλαγιές γεμάτες αμπελώνες συνοδεύουν την παρουσία σας στην περιοχή της Βόχας, όπου απλώνεται η «Αυτοκρατορία της Σταφίδας», ενώ μόλις 23 χλμ. νότια του Σουλίου θα προσεγγίσετε τον οικισμό της Στυμφαλίας. Αξίζει να κάνετε μια μικρή στάση στην έξοδο του χωριού για να δείτε τη φράγκικη Μονή του Κιστερκιανού Τάγματος της Καθολικής Εκκλησίας (Ζάρακα), της οποίας τα περιφραγμένα ερείπια (13ου αιώνα) ορθώνονται ακριβώς δίπλα στον δρόμο.
Δίπλα ακριβώς στον περιφραγμένο χώρο της μονής, ξεκινά ένας αγροτικός δρόμος (800 μ.) που καταλήγει στον παραμελημένο και αφύλακτο αρχαιολογικό χώρο της Στυμφαλίας. Εκεί, ανάμεσα στα ελάχιστα απομεινάρια της αρχαίας πόλης, ξεχωρίζουν αμυδρά κάποιες κατοικίες, ένα υποτυπώδες θέατρο και ένα πέτρινο βάθρο. Τα ερείπια της αρχαίας Στυμφαλίας έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη του Αναστασίου Ορλάνδου (1924-1930).
Η λίμνη Στυμφαλία, που αντλεί το μύθο της από την αρχαιότητα και έχει δώσει το όνομα της σ’ ολόκληρη την περιοχή, προβάλλει αμέσως μετά τα τελευταία σπίτια του χωριού, στα αριστερά της διαδρομής σας. Κατά γενική ομολογία, το θέαμά της παραπέμπει περισσότερο σε ένα έλος παρά σε μια λίμνη και η έκτασή της ποικίλει ανάλογα την εποχή του χρόνου που θα την επισκεφτείτε. Όπως και στην αρχαιότητα, η λεκάνη της λίμνης (σε υψόμετρο 625 μ.) δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη, αφού καταλαμβάνει μόλις 7.600 στρέμματα, αλλά ανάμεσα στις πυκνές καλαμιές της φιλοξενεί περί τα 140 είδη πτηνών, μεταξύ αυτών σκουφοβουτιχτάρια, τσιχλοποταμίδες, χαλκόκοτες και βαλτόπαπιες. Για μια πληρέστερη ενημέρωση σχετικά με την πανίδα και την χλωρίδα της λίμνης Στυμφαλίας, επισκεφθείτε το παρακείμενο “Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας”.
Μύθοι και θρύλοι τυλίγουν την περίφημη λίμνη της ορεινής Κορινθίας, τον τόπο όπου ο θρυλικός Ηρακλής πραγματοποίησε τον πέμπτο άθλο του σκοτώνοντας τις φοβερές Στυμφαλίδες Όρνιθες, οι οποίες επιτίθεντο στους ανθρώπους και κατέστρεφαν τις καλλιέργειες τους.
Προφανώς, η εξόντωση των τρομερών αρπακτικών με τα σιδερένια ράμφη συνδέεται με την αποξήρανση των ελών της περιοχής, που σίγουρα αποτελούσαν μια δυσβάστακτη μάστιγα για τους ντόπιους. Επίσης, στην αρχαιότητα –σύμφωνα πάντα με τη μυθολογία– ευδοκιμούσε εδώ το μαγικό βότανο μώλυ, το οποίο έδωσε ο Ερμής στον Οδυσσέα προκειμένου να προφυλαχτεί από τα μάγια της Κίρκης.
ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ
Συνεχίζοντας πάντα στον κεντρικό οδικό άξονα, θα φτάσετε στο χωριό Καρτέρι, απ’ όπου μπορείτε να προσεγγίσετε το –εκτός διαδρομής– πετρόκτιστο χωριό Λαύκα, που είναι κτισμένο στους πρόποδες του δασωμένου Ολίγυρτου. Με αφετηρία το συγκεκριμένο χωριό μπορείτε να πραγματοποιήσετε τον γύρο της λίμνης, ακολουθώντας τον δρόμο που διατρέχει τις νότιες όχθες της Στυμφαλίας.
Μετά το χωριό Καρτέρι, τα πυκνά ελατοδάση της Ζήριας αναλαμβάνουν πλέον πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο ιδιαίτερα ελικοειδής και ανηφορικός δρόμος, οργώνοντας κυριολεκτικά την πλαγιά του βουνού, θα σας οδηγήσει μετά από 10 χλμ. στο χωριό Καστανιά. Κτισμένη σε υψόμετρο 920 μ., μέσα σ’ έναν παράδεισο από μαύρα έλατα, καστανιές και καρυδιές, η Καστανιά είναι ένα από τα γνωστότερα χειμερινά θέρετρα της περιοχής, η οποία όμως κατοικείται κατά το πλείστον από υπερήλικους, κατάσταση που δυστυχώς επικρατεί και στα υπόλοιπα χωριά της περιοχής.
Μετά την απαραίτητη στάση στην πλατεία του χωριού για καφέ και ανασυγκρότηση, ο Γολγοθάς της ανάβασης συνεχίζεται ξανά. Μόλις 3 χλμ. μετά την Καστανιά, ένας μικρός παρακαμπτήριος δρόμος οδηγεί στο ξενοδοχείο «Ξενία» της Καστανιάς, που είναι κτισμένο σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία, σε ύψος 1.100 μ.
ΥΔΑΤΙΝΟ ΔΙΑΜΑΝΤΙ
Έχοντας αγγίξει το διάσελο της Καστανιάς, ξεκινά η κατάβαση προς τη μικρή κοιλάδα του Φενεού, που βρίσκεται σε υψόμετρο 850 μ. και την οποία οριοθετούν οι ορεινοί όγκοι του Χελμού, της Ζήριας και της Ντουρτουβάνας. Παρεμπιπτόντως, η συγκεκριμένη περιοχή του Φενεού έχει αποτελέσει κατά το παρελθόν (19 αιώνα) το θέμα έργων ζωγραφικής αρκετών περιηγητών–ζωγράφων, με αντιπροσωπευτικότερα αυτά του διάσημου τοπιογράφου Έντουαρτ Ληρ (1850).
Τα χωριά Μοσιά, Μεσινό, Γκούρα, Στενό και Φενεός, σκαρφαλωμένα στα υψώματα της Ζήριας, βρίσκονται πάνω στην τροχιά της διαδρομής σας, ενώ επιβάλλεται να πραγματοποιήσετε μια μικρή παράκαμψη προκειμένου να επισκεφθείτε τα χωριά Καλύβια (Αρχαία Φενεός), Πανόραμα, καθώς επίσης την τεχνητή λίμνη της Δόξας και τη Μονή του Αγίου Γεωργίου.
Φθάνοντας στο χωριό Μεσινό, ακολουθείτε τις πινακίδες για Καλύβια (όπου υπάρχει ένας αξιόλογος αρχαιολογικός χώρος) και στη συνέχεια, με οδηγό τις πινακίδες που σηματοδοτούν τη διαδρομή προς τη Μονή του Αγίου Γεωργίου, δεν θα αργήσετε να βρεθείτε μπροστά σε μια ευχάριστη έκπληξη της τοπικής φύσης: την λίμνη της Δόξας. Μια τεχνητή λίμνη που έγινε με σκοπό να συγκεντρώνονται τα νερά των χειμάρρων, προκειμένου να εξυπηρετούνται οι αρδευτικές ανάγκες της γειτονικής κοιλάδας του Φενεού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Πριν από την κατασκευή του φράγματος (1994), η λίμνη της Δόξας προϋπήρχε στο χώρο ως μια μικρή φυσική λίμνη (αναφορές της λίμνης γίνονται και από τον Παυσανία).
Η σημερινή λίμνη της Δόξας, αν και πρόκειται για ανθρώπινο έργο, παραδόξως ταιριάζει απόλυτα με το τοπικό οικοσύστημα. Ένας δρόμος συνολικού μήκους περίπου 10 χλμ. κινείται περιμετρικά της λίμνης, ενώ την παράσταση αναμφίβολα κλέβει το ξωκλήσι του Αγίου Φανουρίου, που βρίσκεται πάνω σε ένα μικρό κομμάτι γης –μέσα στα νερά της λίμνης– και προσεγγίζεται χάρη σ’ ένα στενό τεχνητό μονοπάτι.
ΧΩΡΟΙ ΠΙΣΤΗΣ & ΛΑΤΡΕΙΑΣ
Λίγο ψηλότερα από τη λεκάνη της λίμνης, σε υψόμετρο 950 μ., ξεπροβάλλει μέσα από ένα πυκνό και αδιαπέραστο πράσινο τείχος από έλατα, φτελιές και βελανιδιές, το αντρικό μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου. Κτισμένο το 1693, διαθέτει αξιόλογα ιερά κειμήλια, φιλοξένησε το κρυφό σχολείο επί Τουρκοκρατίας και οχυρώθηκε από τον Κολοκοτρώνη κατά την εισβολή του Ιμπραήμ.
Η μονή προσφέρει μια συναρπαστική θέα της λίμνης και της ευρύτερης δασωμένης περιοχής, ενώ οι ευγενικοί μοναχοί δεν θα αρνηθούν τη φιλοξενία και την ξενάγησή σας στους ιερούς χώρους. Φεύγοντας από τη μονή, μην παραλείψετε να αγοράσετε ροδοζάχαρη και μέλι, φτιαγμένα από τους μοναχούς.
Αφού περιηγηθείτε στα χωριά Φενεό, Γκούρα και Στενό, συνεχίστε με προορισμό τον οικισμό Κάτω Ταρσός, ένα από τα πιο απομακρυσμένα χωριουδάκια της Ζήριας. Σημείο αναφοράς αποτελεί εδώ η εκκλησία της Παναγίας των Βράχων (3 χλμ. μακριά από το χωριό), που δεσπόζει σε μια πρωτόγνωρα άγρια, όσο και γοητευτική τοποθεσία απόκρημνων βράχων. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα σπήλαιο δυο επιπέδων, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα σε μια σχισμή δύο τεράστιων κατακόρυφων βράχων. Η διαμόρφωση του σπηλαίου σε μοναστικό κτίσμα αφιερωμένο στην Παναγία έγινε τον 14ο αιώνα, ενώ κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας η Παναγία των Βράχων πρόσφερε αρκετές φορές καταφύγιο στους κυνηγημένους -από τους Τούρκους- κατοίκους της περιοχής.
ΒΟΥΔΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
Μετά την μικρή παράκαμψη για την Παναγία των Βράχων, επιστρέψετε ξανά στον κεντρικό επαρχιακό άξονα που οδηγεί στην Εβροστίνα και κατόπιν στην εθνική οδό Πατρών – Κορίνθου. Εάν πάντως έχετε ακόμα διάθεση για εξερεύνηση, αναθεωρήστε το οδικό σας πρόγραμμα και ξεκινήστε (περίπου 11 χλμ. πριν την Εβροστίνα) μια «καταδρομική» μέχρι το Βουδιστικό Κέντρο “KARMA BERCHEN LING”, για να θαυμάσετε την βουδιστική στούπα Kalachakra.
Αν λοιπόν το τολμήσετε, οδηγήστε στη διαδρομή Καρυές – Μεσαία Τρίκαλα – Λαγκαδαίικα (24 χλμ.). Από τα Λαγκαδαίικα (Γελήνι), ένας βατός χωματόδρομος (3 χλμ.) καταλήγει κατόπιν στο Βουδιστικό Κέντρο “KARMA BERCHEN LING”, που απλώνεται στη σκιά του Μαύρου όρους. Το βουδιστικό κέντρο άρχιζε να χτίζεται τον Μάιο του 2010 με την πνευματική καθοδήγηση του Λάμα Τσογκτρούπ Ντορτζε και ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι του ίδιου έτους.
Στον χώρο υπάρχουν σήμερα 8 μικροί βωμοί, με την στούπα Kalachakra να δεσπόζει επιβλητικά στο μαγευτικό ορεινό σκηνικό. Κάθε χρόνο, πάμπολλοι πιστοί Βουδιστές συρρέουν εδώ για να διαλογιστούν στο σημείο όπου“επικρατεί η ειρήνη και προστατεύεται η ελευθερία και η ισότητα των ανθρώπων”…
Αποχαιρετώντας το Βουδιστικό Κέντρο “KARMA BERCHEN LING” με προορισμό την παραλιακή Λυκοποριά (22 χλμ.), σύντομα θα αντικρίσετε πανοραμικά το γαλάζιο σεντόνι του Κορινθιακού κόλπου και τους ορεινούς όγκους της Στερεάς Ελλάδας. Μπορεί η γνωριμία με το τραχύ ανάγλυφο της Κορινθίας να φτάνει στο τέλος της, όμως, οι ανεξάντλητες ομορφιές αυτού του ορεινού τόπου θα σας καρτερούν υπομονετικά, για να ξεδιπλωθούν και πάλι μπροστά σας και να “χορτάσουν” με δέος και θαυμασμό το βλέμμα και την καρδιά σας.