Αρμενίζαμε για περισσότερες από δέκα ώρες στο Αιγαίο και το ταξίδι φάνταζε ατελείωτο. Λίγο πριν το ξημέρωμα ο ενοχλητικός ήχος των «ανακοινώσεων» ηχούσε στα μεγάφωνα του πλοίου, «παρακαλούνται οι επιβάτες με προορισμό την Αστυπάλαια να ετοιμαστούν για την αποβίβαση, το πλοίο έχει άμεση αναχώρηση….»
Οι τροχοί της μαύρης Ténéré 1200 πατούσαν για πρώτη φορά σε τερέν Δωδεκανησιακό. Άραγε 1200 κ.ε. είναι υπερβολικά για μια τέτοια περιήγηση…. ;
Η απόσταση από τον νέο λιμένα προς τον Πέρα Γιαλό είναι μόλις πέντε χιλιόμετρα και καλύφθηκε σε λιγότερο από δέκα λεπτά. Φτάνοντας στο κατάλυμα, είχε ήδη αρχίσει να χαράζει, η θέα της Χώρας από χαμηλά ήταν γοητευτική, το λευκό χρώμα των σπιτιών, οι κόκκινες σκεπές των ανεμόμυλων καθώς και το καστέλι των Κουερίνι δημιουργούσαν έναν υπέροχο καμβά χρωμάτων που δεν χόρταινα να κοιτώ. Χαμογέλασα. Λίγες ώρες ξεκούρασης και ξεκινά η περιήγηση στην Κυκλαδίτισσα των Δωδεκανήσων…
Το νησί
Η Αστυπάλαια χωρίζεται σε δύο κομμάτια που συνδέονται από μια στενή λωρίδα γης μήκους 100 μέτρων, που ονομάζεται, Το Στενό. Οι ντόπιοι αποκαλούν την δυτική πλευρά Έξω Νησί και την ανατολική πλευρά Μέσα Νησί. Η μορφολογία της είναι τέτοια που αν την δεις από ψηλά θα σου θυμίσει πεταλούδα, μια πεταλούδα που απλώνει τα φτερά της πάνω από το γαλανό Αιγαίο. Η νήσος ανήκει διοικητικά στα Δωδεκάνησα, πολιτισμικά όμως θυμίζει έντονα Κυκλάδες. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, στο νησί κατοικούν 1334 κάτοικοι. Οι περισσότεροι από αυτούς κατοικούν στην Χώρα και τους οικισμούς που την αγκαλιάζουν, το Λιβάδι και τον Πέρα Γιαλό.
Η ιστορία του τόπου είναι αδιάκοπη και μακραίωνη. Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, η Αστυπάλαια και η Ευρώπη ήταν κόρες της Περιμήδης και του Φοίνικος. Το νησί ονομάστηκε έτσι από τους Δωριείς κατοίκους του, μιας και κατά την αποίκησή του είχαν βρει ίχνη από παλαιότερους οικισμούς Φοινίκων (άστυ + παλαιός).
Στην Ελληνιστική περίοδο, η Αστυπάλαια ήταν λιμάνι των Πτολεμαίων και αργότερα των Ρωμαίων. Κατά την Βυζαντινή εποχή υπάγονταν στην επαρχία Κυκλάδων, ενώ κατά την Ενετοκρατία περιέρχονταν στην δικαιοδοσία της Βενετίας.
Στην οθωμανική κυριαρχία και την περίοδο 1830-1870 η Αστυπάλαια αναπτύσσεται, αποτελώντας εμπορευματικό κόμβο με την Ανατολή. Η οικονομία του νησιού βρίσκεται σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα και ο πληθυσμός ευημερεί. Όμως, μετά το 1870 η βιομηχανική επανάσταση στην Ευρώπη καταστρέφει τους εμπορικούς δεσμούς της με την Ανατολή, με αποτέλεσμα την οικονομική καταστροφή του νησιού και την αστυφιλία.
Το 1912 το νησί περνά στα Ιταλικά χέρια. Στην Μικρασιατική Καταστροφή, Έλληνες Μικρασιάτες προσφεύγουν στην Αστυπάλαια αλλά και στα υπόλοιπα Δωδεκάνησα και πολιτογραφούνται πλέον οριστικά. Μετά το πέρας του 2ου Π.Π. και συγκεκριμένα στις 07 Μαρτίου του 1948, η Αστυπάλαια ενσωματώνεται με την Ελλάδα.
Η Χώρα
Λένε πως είναι μια από τις ομορφότερες Χώρες του Αιγαίου, θαρρώ πως ναι, η Χώρα της Αστυπάλαιας είναι ίσως η ομορφότερη όλων. Είναι χτισμένη αμφιθεατρικά σε λόφο, στην κορυφή του οποίου βρίσκεται το Ενετικό Κάστρο των Κουερίνι. Στα ριζά του λόφου στον Πέρα Γιαλό υπάρχει ο λιμένας της Χώρας ο οποίος λειτουργούσε μέχρι πρόσφατα εξυπηρετώντας τα εμπορικά και επιβατικά πλοία.
Σημείο αναφοράς της Χώρας είναι οι οκτώ παραδοσιακοί ανεμόμυλοι , μάλιστα ο ένας εξ αυτών διατηρεί το γραφείο του Δήμου παρέχοντας πληροφορίες για τον τόπο, ενώ ένας ακόμα χρησιμοποιείται για εκθέσεις και εκδηλώσεις. Αν θέλετε να κλείσετε ραντεβού με φίλους ή φίλες …είναι το ιδανικό σημείο.
Από τους ανεμόμυλους και την μικρή πλατεία ξεκινά ο κεντρικός πεζόδρομος της Χώρας, δεξιά και αριστερά θα βρείτε καταστήματα με σουβενίρ, ουζερί και παραδοσιακά καφενεία, Ανηφορίζοντας και λίγο μετά το Δημαρχείο, οι δύο ακόμα πεζόδρομοι κυκλώνουν την Χώρα και οδηγούν τους επισκέπτες στην κορυφή του λόφου και το επιβλητικό Κάστρο. Η περιήγηση στα ασβεστωμένα σοκάκια καλό θα είναι να πραγματοποιηθεί το απόγευμα λίγο πριν την δύση του ήλιου, ούτως ώστε μόλις βρεθείτε στην κορυφή, στο κάστρο, να απολαύσετε τα χρώματα του λυκόφωτος και την θεϊκή θέα.
Το Κάστρο, οι εκκλησίες και το νεκροταφείο
Το κάστρο της Αστυπάλαιας κτίστηκε το 1207 από τον Τζοβάνι Κουερίνι. Ήταν ουσιαστικά και ο πρώτος οικισμός της Χώρας. Μοναδικό χαρακτηριστικό της οχυρωματικής αρχιτεκτονικής του είναι τα τείχη του, μιας και αποτελούν τα εξωτερικά τείχη των σπιτιών! Πλέον με την φροντίδα της Εφορείας Αρχαιοτήτων κάποια από αυτά ανακαινίζονται, με σκοπό να γίνουν επισκέψιμα. Μέσα στο κάστρο υπάρχουν δύο πάλλευκες εκκλησίες, η Παναγία του Κάστρου ( 1853) και ο Άγιος Γεώργιος (1790).
Νότια στην άκρη της Χώρας και κάτω από το Καστέλι ο επισκέπτης θα βρει την εκκλησία της Παναγίας Πορταΐτισσας. Κτισμένη τον 18ο αιώνα, μαγνητίζει το βλέμμα με το επιβλητικό μαρμάρινο καμπαναριό της αλλά και το ξυλόγλυπτο τέμπλο της.
Αφήνοντας πίσω μας την χώρα κατηφορίζουμε για τον Πέρα Γιαλό για να επισκεφτούμε το αρχαιολογικό μουσείο της Αστυπάλαιας. Στην ενιαία αίθουσα θα βρείτε ευρήματα από την νεολιθική εποχή μέχρι και τα μεσαιωνικά χρόνια. Μην διστάσετε να ζητήσετε από την φύλακα του μουσείου να σας ξεναγήσει και να σας ταξιδέψει στον χρόνο παρέχοντας πληροφορίες για τα εκθέματα, Θα το κάνει με χαρά!
Γυρίζουμε πάλι στη Χώρα και συγκεκριμένα στα νότια όριά της, στη θέση Κύλινδρα. Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως κάτι ιδιαίτερο και πρωτοφανές για τα αρχαιολογικά χρονικά, το βρεφικό νεκροταφείο. Έχουν βρεθεί περισσότερα από 2260 αγγεία που περιείχαν οστά βρεφών και νηπίων. Δυστυχώς όμως ο χώρος δεν έχει ακόμα αναδειχθεί.
Η Χώρα από ψηλά
Οικισμοί και αξιοθέατα
Λιβάδι
Ο παραθαλάσσιος οικισμός βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Έξω νησιού και αποτελεί την πιο εύφορη περιοχή της Αστυπάλαιας. Πολλοί τουρίστες επιλέγουν την αμμουδερή παραλία για τις βουτιές τους αλλά και τις ταβέρνες για το φαγητό τους. Στον λόφο του Αγίου Βασιλείου , πάνω από τον οικισμό Λιβάδι σώζονται ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής, όπου το πάτωμα με το περίτεχνο ψηφιδωτό είναι ορατό.
Μαλτεζάνα ή Ανάληψη
Το μικρό ψαροχώρι βρίσκεται στο νότιο τμήμα του Μέσα νησιού και αποτελεί ένα ακόμα τουριστικό κέντρο της Αστυπάλαιας. Χαρακτηριστικό του τόπου είναι το μικρό λιμανάκι με τα ψαροκάικα, αλλά και η ηρεμία που επικρατεί. Γι’αυτό λοιπόν η Μαλτεζάνα προτείνεται για οικογενειακές και ήσυχες διακοπές.
Σημαντικός σταθμός στην περιήγηση στον οικισμό είναι τα υστερο-ρωμαϊκά λουτρά του Ταλλαρά. Παρόλο που ο χώρος είναι παραμελημένος αξίζει να τον αναφέρουμε μιας και στα σπλάχνα του κρύβει πανέμορφα ψηφιδωτά με θέμα τις τέσσερις εποχές και τον ζωδιακό κύκλο. Δυστυχώς, παρ’ όλες τις προσπάθειες των τοπικών φορέων, ο χώρος δεν έχει αναδειχθεί.
Στην Μαλτεζάνα θα βρείτε και το ξωκλήσι της Αγίας Βαρβάρας, το οποίο έχει κτιστεί πάνω στα ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 5ου Αιώνα. Η πρόσβαση γίνεται μέσω….μαντριού! Μια ακόμα παλαιοχριστιανική βασιλική βρίσκεται ένα χιλιόμετρο ανατολικά, στην παραλία του Σχοινώντα. Καλό θα είναι να ρωτήσετε κάποιον ντόπιο για να σας οδηγήσει στα ερείπια ναού Καρεκλή, του 5ου αιώνα.
Τέλος, στον Σχοινώντα θα βρείτε ένα μνημείο που είναι αφιερωμένο στους Γάλλους Αξιωματικούς και τον πλοίαρχο τους, τον Bisson, οι οποίοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με δεκάδες πειρατές στον κόλπο του Σχοινώντα.
Βαθύ
Βαθύ
Ο μικρότερος οικισμός της Αστροπαλιάς. Βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του Μέσα Νησιού, στην εσωτερική πλευρά ενός όρμου που μοιάζει με λιμνοθάλασσα. Κατοικείται από μόλις 17 ανθρώπους και κρύβει μυστικά που καλείστε να ανακαλύψετε, όπως το σπήλαιο του Δράκου!
Κάστρο Αγίου Ιωάννη
Βρίσκεται στην δυτική πλευρά του Έξω Νησιού. Ο χωμάτινος δρόμος τελειώνει στην μονή του Αγίου Γεωργίου και από εκεί ξεκινά ένα μονοπάτι που οδηγεί στην κορυφή του λόφου, όπου βρίσκονται τα ερείπια του Κάστρου. Παρόλο που η προσέγγιση είναι δύσκολη, αξίζει η επίσκεψη, μιας και θα πατήσετε πόδι σε έναν τόπο που κατέστρεψε ο θρυλικός πειρατής Μπαρμπαρόσα.
Μονή Παναγία η Φλεβαριώτισσα
Η Μονή που για χάρη της δεκάδες επισκέπτες βρίσκονται στο νησί το καταχείμωνο εορτάζει στις 02 Φεβρουαρίου στην γιορτή της Υπαπαντής του Χριστού.
Ήμασταν τυχεροί μιας και λόγω μιας βάπτισης η Μονή ήταν ανοιχτή και ο Ιερέας μας ξενάγησε στο εσωτερικό της.
Οδηγώντας προς την παραλία Πάνορμο
Παραλίες
Το νησί δεν ενδείκνυται για μοτοσυκλέτες δρόμου. Αν εξαιρέσεις την ασφάλτινη διαδρομή των 20 χιλιομέτρων από το Λιβάδι μέχρι και λίγο πριν το Βαθύ, το υπόλοιπο οδικό δίκτυο είναι χωμάτινο.
Οι παραλίες με την πιο εύκολη πρόσβαση είναι οι Πλάκες, το Καρέκλι (απομονωμένη), το Μπλέ Λιμανάκι με την άμμο και το ψιλό βότσαλο, η Ψιλή Άμμος, οι Πλάκες και το Τζανάκι, η παραλία των γυμνιστών με την πανοραμική θέα προς την Χώρα. Για να την προσεγγίσετε πρέπει να περπατήσετε, θαρρώ όμως πως επιβάλεται μιας και είναι η καλύτερη παραλία του νησιού, πάντα κατά την προσωπική μου άποψη.
Για τους λάτρεις της περιπέτειας και της αδρεναλίνης, υπάρχουν παραλίες που η πρόσβαση τους είναι λίγο πιο δύσκολη και απαιτητική.
Η θηριώδης Super Ténéré 1200 εγκλιματίστηκε απόλυτα με το περιβάλλον, έδειχνε πως είναι φτιαγμένη για αλμυρές αναζητήσεις στις πιο απομακρυσμένες παραλίες του νησιού, οπότε η περιήγηση ξεκινά από την πιο απομακρυσμένη και δυσπρόσιτη παραλία, αυτή του Πάνορμου.
Η απόσταση μέχρι τον Πάνορμο είναι μόλις 15 χιλιόμετρα από την Χώρα όμως για να φτάσει όχημα εκεί θα χρειαστεί περίπου 50 λεπτά οδήγησης σε ένα κακοτράχαλο τερέν. Το τοπίο όμως θα αποζημιώσει τον επισκέπτη. Η παραλία μπορεί να μην είναι η καλύτερη του νησιού, σίγουρα όμως είναι η πιο τραχιά, η πιο άγρια. Αν ποτέ βρεθείτε εκεί, ανάψτε ένα κεράκι στο ξωκλήσι του Άϊ Νικόλα.
Κουνούπες
Επόμενη παραλία τα Καμινάκια (δεύτερη καλύτερη κατά την γνώμη μου), αρκετή ώρα οδήγησης εκτός δρόμου, ώσπου μια απότομη κατηφόρα σταματά στην αρχή της παραλίας. Εκεί θα βρείτε δυο ταβερνάκια, αλμυρίκια για ίσκιο και μια υπέροχη και μεγάλη παραλία από χοντρή άμμο και βότσαλο!
Η τρίτη κατά σειρά παραλία που μας άρεσε, είναι οι Βάτσες. Η χωμάτινη διαδρομή φτάνει μέχρι την αρχή της παραλίας, κάτω από την βραχώδη πλαγιά που υψώνεται στην δεξιά πλευρά της παραλίας υπάρχει μια καντίνα για τα απαραίτητα αλλά και αλμυρίκια για ίσκιο. Αν ζείτε επικίνδυνα…. τότε ακολουθήστε το μονοπάτι που οδηγεί στο σπήλαιο του Νέγρου, ενός αφρικανού πειρατή που χρησιμοποίησε την σπηλιά για κρησφύγετο. Προσοχή η πρόσβαση είναι δύσκολη…λέτε να κρύβει κανέναν θησαυρό;
Η παραλία Αγίου Ιωάννη βρίσκεται κάτω από το ομώνυμο κάστρο. Η πρόσβαση γίνεται με τα πόδια και διαρκεί περίπου μισή ώρα…η επιστροφή είναι λίγο επώδυνη και διαρκεί μια ώρα! Διαφορετικά μπορείτε να προσεγγίσετε την παραλία με κάποιο θαλάσσιο ταξί!
Υπάρχουν όμως και δύο παραλίες που δεν φτάνεις οδικώς αλλά με καΐκι. Αφιερώστε μια μέρα για να επισκεφτείτε τα νησάκια Κουτσομύτης και Κουνούπες. Είναι δεδομένο πως η βουτιά στα τυρκουάζ νερά θα σας αποζημιώσει!
Τέλος οι οργανωμένες παραλίες του νησιού είναι το Λιβάδι που προαναφέραμε, το Στενό, μια ιδανική παραλία για οικογένειες, ο Σχοινώντας με το χονδρό βότσαλο και ο Άγιος Κωνσταντίνος με τα βαθιά νερά, τα αρμυρίκια, την θέα προς την Χώρα αλλά και το μικρό κατάλευκο εκκλησάκι που είναι αφιερωμένο στον Άγιο Κωνσταντίνο.
Γεύσεις
Το Δυτικότερο νησί των Δωδεκανήσων φημίζεται για την πλούσια γαστρονομική του παράδοση, η οποία διατηρείται από γενιά σε γενιά, αναλλοίωτη στον χρόνο.
Μην διστάσετε λοιπόν να γευθείτε τα τυριά της Αστροπαλιάς, όπως το χλωρό, το λαδοτύρι, το ανθότυρο και την κοπανιστή. Δοκιμάστε την γνωστή αλμυρογλυκιά συνταγή Πουγκιά, πρόκειται για μια τυρόπιτα από θυμαρίσιο μέλι, ανθότυρο και μυζήθρα.
Άλλα παραδοσιακά πιάτα είναι οι ντολμάδες, οι κολοκυθοανθοί , οι μακαρούνες, τα λαζάνια με την ζαφορά (τοπικό Σαφράνι) και βέβαια τα θαλασσινά όπως οι χταποδοκεφτέδες , η αστακομακαρονάδα και ο σκάρος πλακί.
Σαν λάτρης του καλού φαγητού θα έβαζα άριστα στην ντόπια κουζίνα. Θα σας πρότεινα να δοκιμάσετε τις τοπικές συνταγές στο εστιατόριο Αλμύρα στην Μαλτεζάνα, στο εστιατόριο Αντίκαστρο στον Πέρα Γιαλό, στον Κροκόδειλο στο Λιβάδι και στην Γαλήνη στο Έξω Βαθύ.
Διαμονή και Μετάβαση
Καταλύματα για όλα τα βαλάντια είναι διαθέσιμα για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των επισκεπτών. Βέβαια, λόγω της πανδημίας που βιώσαμε, θα πρέπει να αναζητήσετε το κατάλληλο κατάλυμα μέσα από έγκυρα Online εργαλεία ή ακόμα καλύτερα μέσω των ταξιδιωτικών πρακτόρων, για να είσαστε σίγουροι πως θα τηρούνται όλες οι απαραίτητες διαδικασίες για την ασφάλεια και την υγιεινή σας.
Το νησί καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου συνδέεται ακτοπλοϊκώς με την ηπειρωτική χώρα αλλά και με διάφορα νησιά των Κυκλάδων. Προσοχή, λόγω της πανδημίας, θα πρέπει να απευθυνθείτε έγκαιρα στις ακτοπλοϊκές εταιρίες ή τον ταξιδιωτικό σας πράκτορα.
Επίσης η Αστυπάλαια συνδέεται αεροπορικώς με τον διεθνή αερολιμένα Αθηνών σε καθημερινή βάση. Προσοχή και πάλι, τα δρομολόγια δεν έχουν ακόμα οριστικοποιηθεί μιας και η πανδημία του κορονοϊού δημιούργησε πολλά προβλήματα στις μετακινήσεις με αεροπλάνο. Οπότε και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να ενημερωθείτε από την αεροπορική εταιρία ή τον ταξιδιωτικό σας πράκτορα.
Διαβάστε εδώ τη δοκιμή της Yamaha Super Ténéré 1200Z Raid Edition
Επίσημη Ελληνική ιστοσελίδα μοντέλου
