Μεγάλα είναι τα προβλήματα στην Ελλάδα όσον αφορά στην ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού για τα επικίνδυνα προϊόντα και τις ανακλήσεις τους, με απίστευτες καθυστερήσεις και ελλείψεις, ενώ η κατάσταση δείχνει συνεχώς να χειροτερεύει.
Παλαιότερα για να πληροφορηθούμε για τα επικίνδυνα προϊόντα (και για τις ανακλήσεις μοτοσυκλετών) μέσω του συστήματος πληροφόρησης RAPEX της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επισκεπτόμασταν το site της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή. Πριν λίγο καιρό αυτό άλλαξε, και τα RAPEX, καθώς και οι ανακλήσεις και η πληροφόρηση για ελαττωματικά / επικίνδυνα προϊόντα της ελληνικής αγοράς μεταφέρθηκαν στο site της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας που υπάγεται στο Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού.
Εδώ και δύο εβδομάδες, το site της Γ.Γ.Β. έχει διαλυθεί. Στην προσπάθεια να... αναβαθμιστεί (έτσι μας είπαν από την Γραμματεία), το site έχασε τόσο την προηγούμενη χρηστική του εμφάνιση, όσο και -το σημαντικότερο- ΟΛΑ ΤΑ ΔΕΛΤΙΑ RAPEX ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΑΚΛΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ 2013 ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ!
Τη στιγμή που γράφαμε το άρθρο αυτό, στο site της Γ.Γ.Β. υπήρχαν ανεβασμένες μόνο ΔΥΟ ανακλήσεις αυτοκινήτων, και ΚΑΝΕΝΑ δελτίο RAPEX από τα έτη 2016, 2015 & 2014.
Έτσι δεν εκπλαγήκαμε όταν πληροφορηθήκαμε πως οι οι βουλευτές του πολιτικού κόμματος "Το Ποτάμι" Κατερίνα Μάρκου και Γιώργος Αμυράς κατέθεσαν επίκαιρη ερώτηση στον Υπουργό Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, για να μάθουν τους λόγους που οι Έλληνες καταναλωτές ενημερώνονται για τα επικίνδυνα / ελαττωματικά προϊόντα με ΕΞΙ ΜΗΝΕΣ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ.
Ακολουθεί το πολύ ενδιαφέρον κείμενο της ερώτησης:
"ΠΡΟΣ τον Υπουργό Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού
ΘΕΜΑ: Ενημέρωση για επικίνδυνα καταναλωτικά προϊόντα με 6 μήνες καθυστέρηση
Σημαντική καθυστέρηση παρατηρείται στην ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού για την κυκλοφορία επικίνδυνων προϊόντων στην αγορά όπως αυτά ανακοινώνονται και δημοσιεύονται μέσω του συστήματος RAPEX της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το RAPEX είναι ένα σύστημα ταχείας ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για επικίνδυνα καταναλωτικά προϊόντα εκτός τροφίμων σχετικά με τα μέτρα και τις δράσεις που λαμβάνονται στα κράτη μέλη ώστε να εμποδίσουν, περιορίσουν ή να επιβάλλουν ειδικές συνθήκες πώλησης ή χρήσης των προϊόντων αυτών λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών.
Το σύστημα συστάθηκε με την Οδηγία 2001/95/ΕΚ όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, ενώ το 2010 υιοθετήθηκαν από την Επιτροπή Λειτουργικές Κατευθυντήριες Γραμμές του RAPEX. Από το άρθρο 16 της Οδηγίας και την παράγραφο 3.7.3 των Κατευθυντήριων Οδηγιών, προκύπτει ότι το κοινό πρέπει να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες (χαρακτηριστικά του προϊόντος, φύση του κινδύνου και ληφθέντα μέτρα) σχετικά με τους κινδύνους που παρουσιάζουν τα προϊόντα για την υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών ενώ οι εθνικές αρχές προειδοποιούν τακτικά τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις σχετικά με τα καταναλωτικά προϊόντα που κοινοποιούνται μέσω RAPEX μέσω της ιστοσελίδας τους ή/και άλλων μέσων για να επιτρέπουν στους καταναλωτές να ελέγξουν εάν έχουν στην κατοχή τους και χρησιμοποιούν επικίνδυνα προϊόντα.
Από το 2004, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει σε εβδομαδιαία βάση αναφορές των κοινοποιήσεων προϊόντων, για τα οποία ελήφθησαν περιοριστικά μέτρα σχετικά με τη διάθεση τους στην αγορά. Στη χώρα μας, οι εβδομαδιαίες αυτές αναφορές αναδημοσιεύονται στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας του Καταναλωτή και στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, και στις δύο περιπτώσεις όμως με πολύ μεγάλη καθυστέρηση.
Συγκεκριμένα, παρόλο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει ανελλιπώς κάθε εβδομάδα τις σχετικές αναφορές, η τελευταία αναδημοσίευσή τους στην Ελλάδα έγινε στις 4 Μαρτίου 2016 στην ιστοσελίδα της Γ.Γ. Βιομηχανίας, αφορά όμως την 34η εβδομάδα του 2015, από 18 ως 22 Αυγούστου. Αυτό σημαίνει ότι ουσιαστικά το καταναλωτικό κοινό της Ελλάδας ενημερώνεται για επικίνδυνα προϊόντα (στην πλειοψηφία τους παιδικά ρούχα και παιχνίδια) με 6 μήνες καθυστέρηση!
Συνολικά, από τον Σεπτέμβριο του 2015 μέχρι το Φεβρουάριο του 2016 έχουν δημοσιευθεί ειδοποιήσεις για 862 καταναλωτικά προϊόντα, το 1/3 των οποίων είναι παιχνίδια. Μόνο μέσα στο 2016, έχουν υποβληθεί από τη χώρα μας ήδη 16 αναφορές για εξαιρετικά μη ασφαλή προϊόντα (Risk Level: serious), κυρίως παιδικά είδη και επιβατικά οχήματα, που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά, για το οποία όμως δεν έχει εκδοθεί κάποια σχετική ανακοίνωση από το Υπουργείο προς το ελληνικό καταναλωτικό κοινό.
Για το έτος 2015, σε σύνολο 1.855 κοινοποιήσεων, η χώρα μας υπέβαλε μόλις 14 κοινοποιήσεις, έναντι 63 το 2014, 67 το 2013, 81 το 2012 και ήδη 16 τους 3 πρώτους μήνες του 2016. Το γεγονός προκαλεί εντύπωση δεδομένου ότι ο αριθμός των κοινοποιήσεων που κάνει μία χώρα θεωρείται ενδεικτικός και του αριθμού των ελέγχων που πραγματοποιούνται στην αγορά.
Τέλος, ο τρόπος με τον οποίο δημοσιεύονται οι αναφορές δεν καθιστά εύκολη την πρόσβαση στην πληροφορία αφού είναι πια σε μορφή pdf και απαιτείται ξεχωριστή μεταφόρτωση ενώ δεν είναι ευχερώς αναζητήσιμες.
Επειδή το κράτος οφείλει να μεριμνά για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των καταναλωτών από επικίνδυνα ή ελαττωματικά προϊόντα,
Επειδή το σύστημα RAPEX έχει νόημα μόνο αν οδηγεί στην άμεση ενημέρωση των καταναλωτών και με ευχερή τρόπο για τυχόν επικίνδυνα προϊόντα που κυκλοφορούν στην ελληνική και την ευρωπαϊκή αγορά,
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάστε:
1) Πού οφείλεται η τεράστια καθυστέρηση στην αναδημοσίευση των εβδομαδιαίων αναφορών του συστήματος RAPEX μέχρι σήμερα και τι προτίθεστε να κάνετε για να διασφαλίσετε την πλήρη λειτουργία του συστήματος;
2) Πως εξηγείτε το γεγονός ότι η χώρα μας υπέβαλε μόλις 14 ειδοποιήσεις το 2015 στο σύστημα RAPEX και την απόκλιση σε σχέση με τις προηγούμενες και την τρέχουσα χρονιά; Πόσοι έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν στην αγορά για επικίνδυνα προϊόντα εντός του 2015;
3) Προτίθεστε να προχωρήσετε στη δημιουργία ειδικής ιστοσελίδας ή ιστοχώρου στον οποίο θα περιλαμβάνονται με ευκρινή και προσβάσιμο τρόπο όλες οι σχετικές ανακοινώσεις, αναφορές και ενέργειες για τα επικίνδυνα προϊόντα για την καλύτερη και έγκαιρη ενημέρωση των καταναλωτών;
4) Με ποιους τρόπους έχετε ενημερώσει το ελληνικό κοινό για τα 16 επικίνδυνα προϊόντα υψηλού κινδύνου που κυκλοφορούν στη χώρα μας από τις αρχές του 2016 και για τα οποία έχει αποστείλει ειδοποίηση η χώρα μας στο σύστημα RAPEX;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Κατερίνα Μάρκου – Β’ Θεσσαλονίκης
Γιώργος Αμυράς – Β’ Αθηνών"
Βλέπουμε λοιπόν πως όχι μόνο καθυστερούμε στην Ελλάδα να πληροφορηθούμε για τις αναφορές RAPEX, αλλά επιπρόσθετα από ότι φαίνεται δεν πραγματοποιούμε και δικούς μας ελέγχους, ενώ κερασάκι στην τούρτα αποτελεί το site της Γ.Γ.Β. που τελεί υπό διάλυση.
