Του Δημήτρη Κατσούλα

Ξεκίνησα το «θεωρητικό» κομμάτι της εξόρμησης στο Μοριά «εξερευνώντας» τον χάρτη της Πελοποννήσου προσπαθώντας να διαγράψω έναν ασφάλτινο κύκλο που να περιέχει εικόνες «αποτοξίνωσης» από την καθημερινότητα. Προορισμός δεν υπάρχει μιας και όλα τα χωριά που «μπαίνουν» στο στόχαστρο αποτελούν ένα προορισμό από μόνα τους. Το δάσος της Φολόης όμως, έμοιαζε μοναδικό.

Η μυθική λίμνη

“Προχωρημένο” φθινόπωρο, καιρός νεφελώδης, και οι πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου δροσερές, το καντράν της μοτοσικλέτας με το θρυλικό όνομα έγραφε 11 βαθμούς κελσίου. Αφήσαμε πίσω μας το Κιάτο και ανηφορίσαμε για τον εύφορο κάμπο της Στυμφαλίας. Διασχίζοντας τον κάμπο προσεγγίσαμε το χωριό των Καλλιανών, έδρα του Δήμου Στυμφαλίας και έπειτα από ολιγόλεπτη στάση συνεχίσαμε προς την μυθική λίμνη.
Ένα πέπλο ομίχλης έχει καλύψει την επιφάνεια του υδροβιότοπου , είναι αδύνατον να αντικρύσουμε την Στυμφαλία, η πυκνή νέφωση δημιουργούσε ένα αινιγματικό τοπίο που άφηνε την φαντασία μας να οργιάζει.
Η ιστορία του τόπου χάνεται στο βάθος του χρόνου. Στις όχθες της λίμνης ήταν χτισμένη η Αρκαδική πόλη Στύμφαλος, η πόλη που κατά τους Ρωμαικούς χρόνους υδροδοτούσε την Κόρινθο χάρη στο υδραγωγείο που είχε χτιστεί έπειτα από εντολή του ρωμαίου αυτοκράτορα Ανδριανού. Πέραν όμως από την πραγματική ιστορία υπάρχουν και οι μύθοι. Ο Ηρακλής, ο αρχαίος μυθικός ήρωας ολοκλήρωσε τον 6ο άθλο του, παρασύροντας τις Στυμφαλίδες όρνιθες, τα ανθρωποφάγα πουλιά με τα χάλκινα ράμφη, πέραν της παραλίμνιας πυκνής βλάστησης, στέλνοντας αυτές στα Τάρταρα.

Πολιτιστικός πλούτος

Ο πολιτιστικός πλούτος της περιοχής είναι μεγάλος και σε κάθε χωριό του δήμου υπάρχουν μνημεία της Ελληνικής ιστορίας, μονές και εκκλησίες, που προκαλούν τον επισκέπτη να τα εξερευνήσει, ενδεικτικά να αναφέρουμε το μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου κοντά στο χωριό Καισάρι, την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο χωριό Ψάρι, το αρχοντικό του Οικονομόπουλου στο χωριό Καλλιανοί, όπου σήμερα στεγάζεται το Ειρηνοδικείο, καθώς και το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής.
Συνεχίζοντας τη φθινοπωρινή μας εξόρμηση βγαίνοντας από το ομιχλώδες τοπίο της λίμνης ανηφορίσαμε προς το ηλιόλουστο χωριό Μεσινό με σκοπό να προσεγγίσουμε μια ακόμα λίμνη, την τεχνητή λίμνη Δόξας Φενεού. Η θέα του οροπεδίου του Φενεού από ψηλά είναι μοναδική, ένα χαλί από σύννεφα κάλυπτε όλη την επιφάνια του. Διασχίζοντας τα σύννεφα «προσγειωθήκαμε» στο οροπέδιο, στο χωριό Καλύβια και από εκεί συνεχίσαμε για 1,5 χιλιόμετρο προς την τεχνητή λίμνη. Στεφανωμένη από τις κορυφές της Κυλλήνης και των Αροανίων, η Λίμνη Δόξα αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο. Στην ΒΑ πλευρά της λίμνης δεσπόζει η μονή του Αγίου Γεωργίου του “φονιά”, ενώ στο κέντρο της λίμνης υπάρχει το εκκλησάκι του Αγίου Φανουρίου. Η μονή ιδρύθηκε τον 14ο αιώνα και ανακαινίστηκε στα μέσα του 18ου αιώνα , στο εσωτερικό του Ναού του Αγίου Γεωργίου ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τοιχογραφίες με παραστάσεις από την Παλαιά Διαθήκη καθώς και το ξύλινο σκαλιστό και επιχρυσωμένο τέμπλο του ιερού. Ο Επισκέπτης έχει την ευκαιρία να γευθεί γλυκό τριαντάφυλλο που προσφέρουν οι μοναχοί και να θαυμάσει τη θέα από το μπαλκόνι της μονής. Κατά την διάρκεια της επανάστασης του 1821 η μονή λειτουργούσε σαν αρχηγείο της φιλικής εταιρείας όπου ο Θ. Κολοκοτρώνης συνεδρίαζε με τους οπλαρχηγούς του. Στο εσωτερικό δε της μονής λειτούργησε και κρυφό σχολειό για την διδασκαλία των παιδιών κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας.

Το δάσος της Φολόης

Αφήνοντας πίσω μας την λίμνη συνεχίσαμε δυτικότερα  με σκοπό να φθάσουμε στο μοναδικό επίπεδο δάσος της Ελλάδας, το δρυόδασος της Φολόης. Περίπου 100 χιλιόμετρα επαρχιακού δικτύου μας χώριζαν από την ιδιαίτερη αυτή περιοχή. Ακολουθήσαμε τις επαρχιακές οδούς Φενεού - Λυκουρίας και Ε111 ενώ στο ιστορικό χωριό Λάμπεια θελήσαμε να κάνουμε μια μικρή στάση για να απολαύσουμε το τοπίο και να ξεδιψάσουμε. Λίγα χιλιόμετρα μετά την Λάμπεια στρίψαμε αριστερά προς το χωριό Κούμανης από όπου θα μπαίναμε στο δρυόδασος της Φολόης.
Γεωγραφικά το δάσος βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Ερύμανθος στην ορεινή Ηλεία ενώ συνορεύει με τους νομούς Αρκαδίας και Αχαΐας. Είναι ενταγμένο στο δίκτυο Natura 2000 λόγω της σπουδαιότητάς του και είναι μοναδικό στα Βαλκάνια. Αποτελείται από σπερμοφυή Βελανιδιά (δρυς) και θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα δρυοδάση στην Ευρώπη.
Το όνομα «Φολόη» προέκυψε από την μυθολογία και ειδικότερα από τον Βασιλιά των Κενταύρων Φόλο, επίσης εικάζεται πως στην ευρύτερη περιοχή ο Μυθικός ήρωας Ηρακλής ολοκλήρωσε τον 4ο άθλο του πιάνοντας στο δίχτυ του τον Ερυμάνθιο Κάπρο.
Η περιοχή όμως ονομάστηκε από τους ντόπιους κατοίκους Κάπελη (σημαίνει πυκνό δάσος) ενώ λέγεται και «μπαλκόνι της Ηλείας». Ένα δίκτυο χωματόδρομων επιτρέπει στους επισκέπτες να περπατήσουν ή να ποδηλατήσουν υπό την σκέπη των ψηλών βελανιδιών και εμάς του δικυκλιστές να «καλπάσουμε» σαν κένταυροι στο μοναδικό αυτό κομμάτι του Νομού Ηλείας.

Η πέστροφα στο Πλανητέρο

Προχωρημένο μεσημέρι πλέον και έπρεπε να πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής, τελευταίος σταθμός της μπλέ Yamaha Super Tenere 1200 το Πλανητέρο( άλλη μια περιοχή που ανήκει στο δίκτυο Natura2000). H καταπληκτική πέστροφα και το καταπράσινο τοπίο ήταν και ο λόγος για τον οποίο έμεινε στο τέλος. Ακολουθήσαμε την ίδια διαδρομή προς Λυκουρία και από εκεί συνεχίσαμε προς την Κλειτορία όχι μέσω του γνωστού 111 αλλά ακολουθώντας την επαρχιακή οδό Τριποτάμων –Αύχης Πριόλιθου. Η διαδρομή ήταν απολαυστική, η περιορισμένη έως μηδενική κυκλοφορία οχημάτων, η καινούργια άσφαλτος (σε πολλά κομμάτια της) και το εκπληκτικό τοπίο έβαλαν «φωτιά» στο γκάζι και τα 110 άλογα του δικύλινδρου κινητήρα του Yamaha Super Τenere 1200 ξεδίπλωσαν την δύναμή τους. Η άφιξή μας στο γραφικό Πλανητέρο έγινε αργά το απόγευμα λίγο πριν δύσει ο ήλιος και έπειτα από ένα χορταστικό γεύμα συνεχίσαμε την επιστροφή μας στο κλεινόν άστυ ολοκληρώνοντας έτσι μια μονοήμερη εκδρομή 600 χιλιομέτρων.

Φωτογραφίες