Σε πρώτη φάση η έρευνα του Αγγλικού Transport Research Laboratory (TRL) φαίνεται να βγάζει θετικότατα αποτελέσματα. Η πρόβλεψη για μείωση των ατυχημάτων κατά 22% ακούγεται πολύ καλοδεχούμενη, ωστόσο έρχεται σε άμεση ρήξη με προηγούμενες μελέτες άλλων οργανισμών.
Για παράδειγμα, μια μελέτη της KPMG από το 2015 που εστίαζε στα ασφαλιστικά κόστη προέβλεπε μείωση των τροχαίων ατυχημάτων κατά 80% με τη συμβολή της αυτόνομης οδήγησης. Η έρευνά της είχε βασιστεί σε μια μελέτη της Αμερικανικής National Highway Traffic Safety Agency (NHTSA) που συμπέραινε πως στο 94% των ατυχημάτων το ανθρώπινο λάθος είναι κρίσιμος παράγοντας.
Ωστόσο εκ των υστέρων οι συντάκτες της NHTSA διευκρίνισαν πως ο ανθρώπινος παράγοντας δεν είναι πάντα καθοριστικός, αλλά στο 94% των περιπτώσεων είναι το τελευταίο συμβάν στην εξέλιξη ενός ατυχήματος. Δηλαδή, μπορεί το ατύχημα να οφείλεται σε πρόβλημα του δρόμου ή μηχανική βλάβη, αλλά στην όλη εξέλιξη εμπλέκεται κάποια στιγμή και ο χειρισμός του οδηγού, ακόμη κι αν δεν είναι η γενεσιουργός αιτία του τροχαίου.
Μπερδεμένα μας τα λέτε κύριε πρόεδρε. Να το πούμε λίγο πιο ξεκάθαρα; Πολλά από αυτά ατυχήματα που μελέτησε η έρευνα δε θα αποφεύγονταν ούτε με αυτόνομα οχήματα. Το πόσα δεν είναι σαφές, καθώς η έρευνα εστιάζει στο εντυπωσιακό 94%, μα προφανώς δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική ουσία του ζητήματος.
Τώρα λοιπόν έρχεται η νέα Αγγλική μελέτη που αναθεωρεί ριζικά προς τα κάτω την πρόβλεψη για τις ευεργετικές ωφέλειες της αυτόνομης οδήγησης. Το νούμερο παραμένει σημαντικό, καθώς μιλάμε για εξάλειψη πάνω από ενός στα πέντε ατυχήματα, αλλά οφείλουμε να το βάλουμε στο σωστό πλαίσιο.
Η συγκεκριμένη μελέτη μιλά για την περίοδο ως το 2040, όπου οι εκτιμήσεις μιλούν να εξάπλωση των αυτόνομων οχημάτων, αλλά σε ένα περιβάλλον όπου αναπόφευκτα θα συνυπάρξουν με τα σημερινά συμβατικά οχήματα.
Κοινώς, αυτή θα είναι μια μεταβατική περίοδος κατά την οποία η αυτόνομη οδήγηση θα εισαχθεί στην αγορά και θα κερδίζει μερίδιο, μα όλοι μπορούμε να αντιληφθούμε πως όταν δίπλα μας είναι ο νυσταγμένος, υπερβολικά σίγουρος για τον εαυτό του και θρασύς Σουμαχερίδης, καμιά τεχνολογία δε μπορεί να μας κρατήσει 100% ασφαλείς.
Διότι ακόμη δεν έχει κατασκευαστεί ο υπολογιστής που θα μπορέσει να προβλέψει πότε ο ασυνείδητος θα αποφασίσει να κόψει ανάποδα τον μονόδρομο ή να περάσει το κόκκινο γιατί βαριέται ή να αλλάξει ξαφνικά και απροειδοποίητα λωρίδα χωρίς να ελέγξει τι έρχεται. Και, εδώ που τα λέμε, τέτοιος υπολογιστής μάλλον δε θα υπάρξει ποτέ.
Ίσως σε ένα μακρινό (δυστοπικό;) μέλλον όπου θα κυκλοφορούν μόνο αυτόνομα οχήματα να έχουμε μια μείωση ατυχημάτων της τάξης του +90%. Αλλά τότε δε θα μιλάμε πια για οδήγηση...
