Πολλοί λίγοι ίσως γνωρίζουν πως η βρετανική AJS ήταν σε θέση να κατασκευάσει μια μοτοσυκλέτα με V4 κινητήρα, που μπορούσε να δεχτεί και υπερσυμπιεστή, ήδη από τα μέσα της 10ετίας του 30! Ακόμη λιγότεροι είναι αυτοί που γνωρίζουν τον Καναδό Dan Smith, όπως και το γεγονός ότι κατασκεύασε μία ρέπλικα αυτής της μοτοσυκλέτας σχεδόν από το μηδέν, έχοντας αρχικά στα χέρια του μια… φωτογραφία της και ένα γενικό σχέδιο του κινητήρα!
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή κάνοντας λόγο για την AJS V-4. Η 4κύλινδρη μοτοσυκλέτα της βρετανικής εταιρίας παρουσιάστηκε το 1935 στην έκθεση Earls Court του Λονδίνου, αφού η AJS είχε εξαγοραστεί από την Matchless.με τα σχέδια για τον κινητήρα να ανήκουν σε εκείνη, σύμφωνα με αναφορές. Η περιεχόμενη γωνία μεταξύ των κυλίνδρων ανερχόταν στις 50 μοίρες, για να μπορεί να δεχτεί και υπερσυμπιεστή, ενώ λίγο πριν αλλά και μετά τον 2ο Π.Π. δημιουργήθηκε και μία υγρόψυκτη έκδοση του κινητήρα για αγωνιστική χρήση.
Η AJS V-4, αν και συμμετείχε σε διάφορους αγώνες, δεν πέρασε ποτέ στην παραγωγή, αν και φημολογείται ότι κατασκευάστηκαν αρκετά ανταλλακτικά για να φτιαχτούν περίπου 30 μοτοσυκλέτες.
Ας πούμε τώρα και δύο λόγια για τον φοβερό και τρομερό Dan Smith. Ο Καναδός μηχανικός είναι γνωστός από ό,τι πληροφορούμαστε στην… vintage κοινωνία της χώρας του, έχοντας στην κατοχή του και δύο Vincent. Αυτό που τον ξεχωρίζει ωστόσο από οποιονδήποτε άλλο είναι η ικανότητά του να κατασκευάζει πράγματα από το μηδέν ή σχεδόν από το μηδέν. Έτσι έγινε και με την replica της AJS V4.
Ο Smith ξεκίνησε να την κατασκευάζει έχοντας στην κατοχή του μόνο μία ασπρόμαυρη φωτογραφία της αλλά και ένα σχέδιο του κινητήρα της, το οποίο δεν ήταν καν μηχανολογικό! Από ό,τι καταλαβαίνουμε διαβάζοντας για τον Smith, η προετοιμασία για την κατασκευή της AJS V4 ξεκίνησε κάποια στιγμή στα μέσα της δεκαετίας του 1990 με την μοτοσυκλέτα να ολοκληρώνεται κάποια στιγμή το 2007. Ο Smith, στην αναζήτησή του για περισσότερες πληροφορίες για τη μοτοσυκλέτα, επισκέφτηκε και το μουσείο του Sammy Miller στο Ηνωμένο Βασίλειο, εκεί όπου φιλοξενείται μια υγρόψυκτη αγωνιστική AJS V4 του 1939. Μετρώντας τις διαστάσεις του μοτέρ, αυτό που ανακάλυψε ήταν πως πρόκειται για κινητήρα που δεν βασίζεται τελικά στον αερόψυκτο! Μπόρεσε ωστόσο να μάθει πολλά από αυτόν και έπειτα κατασκεύασε μόνος του τον αερόψυκτο V4 των σχεδόν 500 κ.εκ. Ο Καναδός σχεδίασε, χύτευσε και επεξεργάστηκε μόνος του τα περισσότερα κομμάτια του κινητήρα αλλά και των περιφερειακών της μοτοσυκλέτας, με το τροποποιημένο πλαίσιο να προέρχεται από άλλο μοντέλο της AJS. Ό,τι δεν μπόρεσε να φτιάξει ο Smith φυσικά το “δανείστηκε” από άλλες μοτοσυκλέτες, όπως είναι η καδένα για τους εκκεντροφόρους που προέρχεται από Suzuki GS 400, με μοτοσυκλέτες της BSA να παίζουν επίσης τον ρόλο του δωρητή οργάνων.
Ο άθλος του Smith, να κατασκευάσει μια μοτοσυκλέτα και κυρίως έναν κινητήρα σχεδόν από το μηδέν και να καταφέρει μάλιστα να τον κάνει να δουλέψει είναι πραγματικά απίστευτος. Η εκπληκτική replica της AJS V4 που έφτιαξε ο Καναδός θα βγει στο σφυρί στο Las Vegas των Ηνωμένων Πολιτειών τον ερχόμενο Ιανουάριο από την Mecum Auctions. Κανείς δεν ξέρει λογικά τι θα πιάσει αυτή η replica μας μοτοσυκλέτας που υπήρξε πριν από 83 χρόνια αλλά ποτέ δεν βγήκε στην παραγωγή. Όσοι πιστοί προσέλθετε.
Φωτογραφίες
https://www2.cityrider.gr/nea-kosmou/item/17960-eksotiki-ajs-v4-pou-ftiaxtike-apo-to-miden-se-dimoprasia#sigProId1236b4e96d