Στις 17 Ιουνίου του 1997 ανακοινώθηκαν για πρώτη φορά οι προδιαγραφές Euro, με την αρχική Euro1 να εφαρμόζεται το 1999 και να αφορά δίτροχες μοτοσυκλέτες και scooters - για τα τελευταία, οι προδιαγραφές εφαρμόστηκαν σε δύο στάδια - το δεύτερο στις 17 Ιουνίου του 2002.
Λίγα χρόνια μετά, το 2003, ήρθε η προδιαγραφή Euro3 με ισχύ από 1η Ιουλίου 2007 και ημερομηνία έγκρισης τύπου την 1η Ιανουαρίου 2006.
Βασική οδηγία των προδιαγραφών ήταν η μείωση ρύπων, γι' αυτό και οι μοτοσυκλέτες παρέμεναν όλα αυτά τα χρόνια ίδιες, με ελάχιστες αλλαγές ''βάσης''. Τι σημαίνει αυτό; Πως μία εταιρία μπορούσε να διαθέτει στην ευρωπαϊκή αγορά μοτοσυκλέτες με παλιάς σχεδίασης κινητήρες, αφού με μικρές αλλαγές, κάλυπταν τις προδιαγραφές.
Η Euro4 προδιαγραφή χώρισε σε υποκατηγορίες τις μοτοσυκλέτες και τα scooter αρχής γενομένης των L1e, L2e,L6e, με έγκριση τύπου την 1η Ιανουαρίου και ημερομηνία εφαρμογής το 2018, και οι L3e, L4e, L5e, L7e, με αρχή από το 2016 και εφαρμογή το 2017.
Με αυτή την προδιαγραφή, εκτός των αυστηρότερων ορίων ρύπων, τέθηκαν και άλλοι σημαντικοί όροι, που οι παλαιότερης σχεδίασης μοτοσυκλέτες ή scooter, που ''έφτασαν'' μέχρι το 2017, δεν μπορούσαν να καλύψουν. Ήταν ας πούμε, δυσκολότερο και πιο κοστοβόρο να βελτιώσεις έναν κινητήρα αρχικής σχεδίασης 2003 για να καλύψει τις προδιαγραφές, παρά να σχεδιάσεις έναν νέο - που τεχνολογικά, η κατηγορία της μοτοσυκλέτας, τον χρειαζόταν. Και άλλωστε, και να το κατάφερνε το εργοστάσιο να περάσει όλες τις απαραίτητες προδιαγραφές Euro4, θα κόλλαγε λίγο αργότερα στην προδιαγραφή Euro5 που έρχεται την 1η Ιανουαρίου 2020 για τα νέα δίκυκλα και την 1η Ιανουαρίου 2021 για τα ήδη υπάρχοντα.
Κάπως έτσι, είδαμε σημαντικές αλλαγές τα τελευταία δύο χρόνια στις μοτοσυκλέτες, τα scooters και τα παπιά, με παραδείγματα όπως τα Honda CBR600RR και Yamaha XTZ660 Tenere να σταματούν την παραγωγή, και σιγά - σιγά να έρχονται αντικαταστάτες τους, νέας τεχνολογίας, έτοιμοι να πορευτούν παρέα με τις νέες προδιαγραφές.
Τα scooter και τα μικρά μοτοσυκλετάκια άνω των 125 κυβικών εκατοστών χρειάστηκαν ABS τουλάχιστον στον ένα τροχό, καθώς και φώτα LED, θύρα σύνδεσης OBD, και όλα αυτά, ανέβασαν το κόστος και έφεραν νέες - κινεζικής κυρίως προέλευσης - προτάσεις στην αγορά.
Οι προαναφερθείσες υποκατηγορίες περιλαμβάνουν πλέον και υβριδικά μοντέλα, με μειωμένα ακόμη τα όρια ρύπων.
Για να επιτευχθεί αυτό σε μεγάλου κυβισμού μοτοσυκλέτες, και να παραμείνουν αυτές απολαυστικές, βλ. δυνατές, ένας τρόπος υπάρχει: Η αύξηση κυβισμού.
Η ΕΕ ζητά να παραμένουν τα όρια ρύπων σταθερά για περισσότερα χιλιόμετρα απ' ότι στις προδιαγραφές Euro4 (50.000 από 35.000) και για να επιτευχθεί μία τόσο καθαρή λειτουργία, δεν γίνεται από μικρούς σε κυβισμό κινητήρες, πιεσμένους για να βγάλουν άλογα.
Ο Stefan Pierer, πρόεδρος του ACEM και διευθυντής της KTM, είχε δηλώσει πως από τις προδιαγραφές του 1999, μέχρι τις Euro4, η μείωση στις εκπομπές μονοξειδίου του άνθρακα έφτασε στο 91%, ενώ στα οξείδια του αζώτου, στο 92%.
Νέοι κινητήρες, νέες τεχνολογίες, έφεραν τις μοτοσυκλέτες σε αυτό το αποτέλεσμα.
Και πλέον τα εργοστάσια είναι πιο έτοιμα από ποτέ, έχοντας σχεδιάσει νέους κινητήρες που με αυξήσεις κυβισμού, έρχονται στα μέτρα που θέλουν.
Θέλετε παραδείγματα; Ducati Multistrada στα 1260 από 1200 κυβικά εκατοστά, BMW R1250GS (αναμένεται), από τα 1200, Honda Africa Twin 1100 (φήμες μέχρι στιγμής) από 1000, BMW F850GS και F750GS από 800 και 700 αντίστοιχα, Aprilia Tuono / RSV4 στα 1100 από 1000 κυβικά.
Ένα είναι σίγουρο, όταν κατασταλάξουν για αρκετό καιρό οι προδιαγραφές, θα μπορέσουμε να δούμε πραγματικά νέους κινητήρες / μοντέλα, να μπαίνουν στην παραγωγή. Τα εργοστάσια από το 1999 κατάφεραν αρχικά να προσαρμόσουν την παλιά τους τεχνολογία και να την φέρουν έως ενός σημείου, και από κει και πέρα, να σχεδιάσουν ή να ανανεώσουν την γκάμα τους με φρέσκια τεχνολογία και φρέσκα μοντέλα.
Ακούγεται καλό ως νούμερο το Euro5;
Σίγουρα ο στόχος κάλυψης προδιαγραφών του 2020/2021 συνέβαλλε στα σχέδια των εταιριών, στην αλλαγή κινητήρων και προσθήκη ηλεκτρονικών συστημάτων ασφάλειας τα τελευταία χρόνια.
Ας είναι για καλό, Euro5 είσαι καλοδεχούμενο!
Τάκης Μανιάτης
Φωτογραφίες
https://www2.cityrider.gr/editorial/item/16632-editorial-septemvriou-2018#sigProIda3bf79136d